8 wskazówek, jak naturalnie poradzić sobie ze stresem
Stres jest nieodłącznym towarzyszem naszego życia. Warto zatem regularnie stosować naturalne metody, które pomogą nam doraźnie uporać się z wszelkimi nieprzyjemnymi sytuacjami i opanować stres tak, aby stres nie opanował nas.
Stres jest nieodłącznym towarzyszem naszego życia. Stresujemy się różnymi czynnikami i w różnym stopniu, w zależności od indywidualnych predyspozycji i uosobienia. Z punktu widzenia przetrwania stres jest potrzebny, a niekiedy nawet niezbędny do tego, aby przeżyć. Zapewnia prawidłowe działanie mechanizmów ucieczki lub walki, motywuje do działania i przyspiesza podejmowanie konstruktywnych decyzji. Sytuacje stresowe mobilizują nas do działania i mogą stanowić wręcz siłę napędową do wprowadzenia zmian w naszym życiu. Bywa i tak, że te zmiany wychodzą nam nawet na dobre.
Często jednak stres źle na nas wpływa i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Niejednokrotnie staje się czynnikiem szkodliwym dla zdrowia, zaburzając nasze samopoczucie na poziomie fizycznym, emocjonalnym oraz intelektualnym. Głównym problemem jest najczęściej stres o charakterze przewlekłym, który może przerodzić się w trwałe lęki przed pewnymi sytuacjami. Z czasem staje się poważną przeszkodą w kontaktach społecznych, pracy, życiu rodzinnym. Sprawia, że przestajemy wierzyć we własne możliwości, mamy gorszą samoocenę i mniejszą pewność siebie. Wtedy zazwyczaj potrzebujemy pomocy specjalisty i dłuższej terapii.
Inaczej jest, jeśli mamy do czynienia ze stresem o charakterze ostrym i krótkotrwałym, czyli sytuacyjnym. Dotyczy on różnych okoliczności, które spotykają nas na co dzień i powodują chwilowe zaburzenia emocjonalne. Może to być cierpka uwaga od szefa, czekający nas trudny egzamin, kłótnia w domu, czy szkolne niepowodzenia dziecka. W zależności od indywidualnego sposobu reagowania, radzimy sobie wtedy lepiej lub gorzej. Wpadamy w rozdrażnienie, podnosimy głos, dajemy upust swojemu zdenerwowaniu, lub wręcz przeciwnie – trzymamy emocje w sobie lub wypłakujemy się w samotności. Stres może z czasem zaowocować objawami na poziomie fizycznym – ból żołądka, kłopoty z zasypianiem, problemy z przewodem pokarmowym, bóle głowy, obniżona odporność, zmęczenie i wiele innych symptomów.
Warto zatem regularnie stosować naturalne metody, które pomogą nam doraźnie uporać się z wszelkimi nieprzyjemnymi sytuacjami i opanować stres tak, aby stres nie opanował nas.
Odzyskanie spokoju wewnętrznego i równowagi emocjonalnej przyniesie pozytywne skutki dla naszego systemu nerwowego, immunologicznego i ogólnie dla całego organizmu. Z pewnością wpłynie również korzystnie na bardziej harmonijne relacje z naszym otoczeniem.
1. Głęboko i spokojnie oddychaj
W stanie podenerwowania i stresu nasz oddech staje się spłycony, krótki i przez to mniej wydajny. Organizm jest słabiej dotleniony, mózg gorzej pracuje. Trudniej nam wtedy zebrać myśli, stajemy się jeszcze bardziej pobudzeni, mamy kłopoty z opanowaniem nagłych reakcji. Serce przyspiesza, ręce się pocą i robi nam się gorąco. To klasyczna reakcja na stres. Wtedy skup się przez chwilę całkowicie na swoim oddechu. Zacznij świadomie, głęboko oddychać i koncentrować się na każdym wdechu i wydechu. Nabierz głęboko powietrza, zatrzymaj je na chwilę w płucach i powoli wypuść tak, aby wszystko wydostało się na zewnątrz. Oddychaj przeponowo, czyli tak, żeby brzuch wyraźnie się podnosił i opadał.
Jeśli skupiamy się całkowicie na czynności oddychania, w tym momencie przestajemy myśleć o problemie, który nas zestresował. Ta chwila pozwoli na uspokojenie emocji, zapanowanie nad lękiem i nabranie dystansu do danej sytuacji. Myśli się rozjaśniają, zaczynamy trzeźwo oceniać to, co nas spotkało i znacznie lepiej radzić sobie z niekorzystnymi uwarunkowaniami. Z czasem zaś kilka głębokich oddechów pozwoli szybko odzyskać kontrolę nad sobą i spokojnie rozwiązać problem.
2. Sięgnij po zioła na uspokojenie
Zioła o działaniu uspokajającym to jedno z lepszych remediów na stres. Działają skutecznie, są sprawdzone od wieków i pochodzą prosto z natury. Zanim jednak po nie sięgniemy, warto się dowiedzieć, czy nie wykazują również działania nasennego, czy nie otępią nas za bardzo i nie upośledzą naszej koncentracji. Czasem zioła mogą działać silniej, niż byśmy się spodziewali. Dobrze o tym wiedzieć np. przed egzaminem, na którym musimy się skupić i klarownie myśleć. Po zastosowaniu niektórych preparatów ziołowych nie powinno się także prowadzić samochodu. Należy do nich np. popularny kozłek lekarski, obecny między innymi w kroplach walerianowych. Nieco senni możemy być również po naparze z szyszek chmielu oraz herbacie z melisy. Natomiast na co dzień można sięgnąć po takie zioła jak: kwiat lawendy, ziele męczennicy, kwiat rumianku, ziele werbeny, czy liście lipy. Najlepiej przygotować sobie gorący napar i pić go w ciągu dnia w razie potrzeby oraz wieczorem, jeśli stres nie pozwala nam spokojnie zasnąć.
Leki ziołowe dostępne w postaci suszu lub herbatek fix do zaparzania. Można je nabyć również w formie tabletek, kropli lub wyciągów. Kupując tego typu produkty w aptece, dobrze jest od razu zasięgnąć porady fachowca odnośnie do bezpieczeństwa ich stosowania oraz dawkowania i czasu zażywania.
3. Zastosuj naturalne leki homeopatyczne
Podobnie jak leki ziołowe, leki homeopatyczne są produktami wyłącznie naturalnymi. Pojedyncze produkty homeopatyczne nie zawierają substancji konserwujących ani żadnych innych dodatków chemicznych. Dodatkowym atutem i przewagą nad lekami ziołowymi jest całkowite bezpieczeństwo ich stosowania. Leki te nie powodują działań niepożądanych i nie wchodzą w interakcje z innymi zażywanymi przez nas lekami czy suplementami. Można je stosować bez obaw w każdej sytuacji stresowej – nawet przed egzaminem oraz zawsze wtedy, kiedy musimy zachować trzeźwość myślenia i prawidłową koncentrację. Można po nich bezpiecznie prowadzić samochód.
Co więcej, wysoki profil bezpieczeństwa sprawia, że leki te mogą być bezpiecznie zastosowane w każdej grupie wiekowej. Jeśli odczuwamy silny niepokój i tremę przed nadchodzącym ważnym wydarzeniem, jak np. egzamin, rozmowa o pracę, wystąpienie publiczne przyda się Gelsemium sempervirens. Pomoże on osobom, które są wręcz sparaliżowane lękiem przed tym, co ma się wydarzyć. Nie mogą spać, czują całkowitą pustkę w głowie, nie potrafią się skupić i w efekcie często się poddają i rezygnują lub też bardzo źle wypadają np. na egzaminie.
Jeśli z kolei lęk i trema powodują nadmierne pobudzenie, problemy z koncentracją i pamięcią, rozkojarzenie i chaos myślowy, można sięgnąć po Argentum nitricum. Przyda się on również wtedy, gdy przed stresującym wydarzeniem dopada nas nerwowa biegunka oraz ból brzucha.
Jeżeli trudno jest nam uporać się z dojmującą tęsknotą, poczuciem krzywdy, frustracją pomocna będzie Ignatia amara. Osoba, która potrzebuje tego środka jest smutna i pełna żalu, z trudem skrywa łzy, ma silne odczucie „kluchy w gardle”. Natomiast osobie, która absolutnie nie może sobie poradzić z samotnością, nieustannie szuka pocieszenia, przytulenia i zapewniania, że wszystko będzie dobrze, a jednocześnie jest płaczliwa i ma zmienne nastroje, potrzebna będzie Pulsatilla.
Z kolei Saphysagria może się przydać osobie, która w danej sytuacji czuje się niesprawiedliwie i źle potraktowana, wręcz upokorzona, odczuwa silną złość i żal, lecz jednocześnie tłumi emocje i nie daje im upustu. Staphysagria pomoże osobie, która czuje się niepotrzebna i odrzucona, niezrozumiana (utrata pracy, mobbing w pracy itp.).
Homeopatia może być także bezpiecznie stosowana u kobiet w ciąży i karmiących piersią. W tych okolicznościach zdecydowana większość leków, w tym ziołowe, jest przeciwwskazana ze względu na wyjątkowy stan kobiety. Natomiast leki homeopatyczne stanowią tu najlepszy sposób i często jedyną możliwą alternatywę dla każdego innego sposobu leczenia. Terapia homeopatyczna stanowi znakomitą i skuteczną pomoc we wszelkich dolegliwościach emocjonalnych i w stanach stresu zarówno ostrego, jak i przewlekłego. Ze względu jednak na indywidualny rodzaj takiego leczenia, jeśli zmagamy się z nawracającymi zaburzeniami emocjonalnymi, warto zasięgnąć porady doświadczonego lekarza homeopaty, który poprowadzi terapię i dobierze leki dopasowane do naszych aktualnych potrzeb.
4. Zrelaksuj się zapachem
Aromaterapia to niezwykle kojący i skuteczny sposób na doskonały relaks i pozbycie się stresu. Naturalne zapachy działają odprężająco, łagodzą zmysły, poprawiają nastrój i pomagają się wyciszyć. Pachnąca ziołami kąpiel przynosi ukojenie umysłu i ciała, pomaga odpocząć po całodziennej aktywności. Najlepiej skorzystać z dobrodziejstwa naturalnych olejków eterycznych, takich jak np. olejek lawendowy, melisowy, różany, jaśminowy, rumiankowy, pomarańczowy, paczulowy, z drzewa sandałowego lub ylang ylang. Kilka wonnych kropli dodane do gorącej wody stworzy klimat prawdziwego komfortu i odprężenia. Ciepła woda współpracuje z olejkami eterycznymi. Ciepło rozszerza pory i rozluźnia mięśnie, dzięki czemu związki zawarte w olejkach są łatwiej wchłaniane przez skórę, wywołując ogólne działanie uspokajające.
Dobrym pomysłem jest również zastosowanie specjalnego kominka aromaterapeutycznego lub dyfuzora, który umożliwia rozprzestrzenianie się zapachu w całym pomieszczeniu. Zapach prosto z natury wpływa pozytywnie na nastrój, łagodzi stres i pomaga odzyskać równowagę emocjonalną.
5. Idź na spacer
Aktywność fizyczna to niewątpliwie dobry sposób na radzenie sobie ze stresem. Podczas intensywnego wysiłku fizycznego uwalniają się w naszym organizmie endorfiny – związki chemiczne, które ewidentnie poprawiają nastrój i pomagają lepiej radzić sobie ze stresem. Jednak nie oznacza to wcale, że aby polepszyć swoje samopoczucie, musimy nadmiernie się forsować, biegać kilometrami lub spędzać godziny na siłowni.
Do tego, aby ukoić skołatane nerwy i wyciszyć się po ciężkim dniu, najczęściej wystarczy zwykły spacer. Najlepiej na łonie natury – spacer nad morzem, wędrówka po lesie lub przechadzka po najbliższym parku pozwoli się zrelaksować i odpocząć. Niewiele jest tak odstresowujących rzeczy jak bliski kontakt z naturą i dopasowanie się do rytmu przyrody. Wpływa to niezwykle pozytywnie na poprawę nastroju i odzyskanie równowagi emocjonalnej.
6. Porozmawiaj z bliską osobą
Aby skutecznie poradzić sobie ze stresem ważne jest także umiejętne wyrażanie swoich emocji. Bycie wysłuchanym i zrozumianym stanowi często podstawę do uwolnienia negatywnych przeżyć. Spotkania z przyjaciółmi pomagają się zrelaksować, uspokoić emocje i spojrzeć na problem z dystansu. Nie ma nic bardziej uzdrawiającego skołatane nerwy niż uścisk, przytulenie oraz spokojna, pełna empatii rozmowa. Dzielenie się przeżyciami ułatwia rozładowanie napięcia i pozwala zachować równowagę emocjonalną.
Dobrze jest więc dbać o pozytywne relacje z innymi, aby w chwilach stresu i zdenerwowania móc po prostu zadzwonić do przyjaciela i podzielić się problemami.
7. Śmiej się dużo i często :)
Podobnie jak sport, śmiech również w znacznym stopniu przyczynia się do uwolnienia endorfin w naszym organizmie. Nawet sama myśl o śmiechu potrafi podnieść ich poziom. Jeśli dużo i często się śmiejemy, łatwiej jest nam utrzymać pozytywne nastawienie i dobrą kondycję psychiczną. Wiadomo ogólnie, że optymiści lepiej radzą sobie ze stresem i łatwiej im przezwyciężyć różne trudności, których każdy doświadcza w codziennym życiu.
Ponadto bardziej radosne nastawienie do siebie i świata sprzyja nie tylko dobremu samopoczuciu, lecz również lepszej odporności i mniejszej podatności na zachorowania.
8. Zadbaj o zdrowy tryb życia
Codzienna dieta również ma znaczenie, jeśli chodzi o radzenie sobie ze stresem. Są takie produkty, które mogą nasilać zdenerwowanie i zwiększać napięcie nerwowe. Osoby, które łatwo wpadają w rozdrażnienie, mają wahania nastrojów i wybuchy złości, powinny ograniczyć spożycie kawy, alkoholu, słodyczy, tłustych i/lub ostro przyprawionych posiłków oraz nadmiaru mięsa. Dobrze jest natomiast spożywać więcej warzyw i owoców, ryżu, kasz, pokarmów lekkostrawnych i nie obciążających układu trawiennego. Warto również pamiętać, aby ostatni posiłek był zjedzony nie później niż o godzinie 20.00. Późne jedzenie sprawia, że przewód pokarmowy i wątroba nie mogą należycie odpocząć i zregenerować się. To z czasem skutkuje zmęczeniem, zaburzeniami trawienia, brakiem równowagi w organizmie. W efekcie rozwijamy coraz większą podatność na stres i gorzej sobie radzimy w nerwowych sytuacjach.
Zdrowy tryb życia to nie tylko dieta. To również prawidłowe proporcje między czasem pracy i odpoczynkiem. Jeśli więc czujemy się zestresowani to pierwszy znak, że najwyższa pora odpocząć. Nie wystarczy jednak pojechać na kilka dni urlopu. Właściwy odpoczynek to odpowiednia ilość godzin zdrowego i regenerującego snu każdej nocy. Tylko wyspany i wypoczęty organizm ma szanse na szybkie radzenie sobie ze stresem i zachowanie równowagi emocjonalnej w każdej sytuacji.
Magdalena Wojciechowska-Budzisz
Farmaceutka, specjalistka w dziedzinie medycyny chińskiej
